ԴԱՍ 3, 4, 5 ԱՏՈՄՆԵՐԻ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ: ԷԼԵԿՏՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆ ԲԱՑԱՏՐՈՒԹՅՈՒՆԸ: ԼԻՑՔԻ ՊԱՀՊԱՆՄԱՆ ՕՐԵՆՔԸ։ԷԼԵԿՏՐԱԿԱՆ ՀԱՂՈՐԴԻՉՆԵՐ ԵՒ ԱՆՀԱՂՈՐԴԻՉՆԵՐ: ԷԼԵԿՏՐԱԿԱՆ ԴԱՇՏ

• Ինչի՞ համար են օգտագործվում էլեկտրաչափերն ու էլեկտրացույցերը։

Էլեկտրաչափերի և էլեկտրացուցերի օգտագործման նպատակն այն է՝ որպեսզի այն ցույց տա էլեկտրական լիցքերը։

• Բերե°ք հաղորդիչների օրինակներ։

Բոլոր մետաղները, և հիմքերի ջրային լուծույթներն էլեկտարականության հաղորդիչներ են։ Անգամ մարդու մարմինը հաղորդիչ է։

• Ո՞ր նյութերն են կոչվում դիէլեկտրիկներ (մեկուսիչներ), բերե°ք օրինակներ

Մեկուսիչները էլեկտրական հոսանքի վատ հաղորդիչներ։ 

• Կարելի՞ է արդյոք լիցքն անվերջ փոքրացնել։

Ոչ

• Ի՞նչ է հողակցումը, ի՞նչ հատկության վրա է հիմնված։

Էլեկտրական հողանցում, մեքենաների, սարքերի էլեկտրական միացումը հողին։ Ըստ նշանակման լինում է պաշտպանական, որը պահպանում է մարդկանց էլեկտրական հոսանքով վնասվելուց։

• Ո՞վ և ե՞րբ է հայտնագործել էլեկտրոնը։

Էլեկտրոն՝ բացասական լիցք ունեցող կայուն տարրական մասնիկ, նյութի հիմնական կառուցվածքային միավորը։ Էլեկտրոններից է բաղկացած ատոմների էլեկտրոնային թաղանթը, որտեղ նրանց թիվն ու դիրքը որոշում են նյութի քիմիական հատկությունները։ Ազատ էլեկտրոնների շարժը որոշում է այնպիսի երևույթներ, ինչպիսին էլեկտրական հոսանքն է վակուումում և հաղորդիչներում։

Հայտնագործող Ջոզեֆ Թոմպսոն 1897

• Ի՞նչ լիցքով է լիցքավորված էլեկտրոնը;

Բացասական լիցքով

• Ատոմի ներսում ինչի՞ շուրջն են պտտվում էլեկտրոնները։

Միջուկի

• Ի՞նչ լիցքով է լիցքավորված ատոմի միջուկը։

Դրական

• Ապացուցեք, որ ամբողջական ատոմը չեզոք է։

 Ցանկացած պինդ մարմին, հեղուկ, գազ կամ պլազմա կազմված է չեզոք կամ իոնացված ատոմներից

• Միմյանցից ինչո՞վ են տարբերվում ալֆա, բետա և գամմա ճառագայթումները։

Ալֆա ճառագայթները բարձր էներգիայի իոնացնող մասնիկների ճառագայթման ձև են:Բետա ճառագայթումը իոնացնող ճառագայթման ձև է, որն արտանետվում է որոշակի տիպի ռադիոակտիվ միջուկների կողմից: Գամմա ճառագայթները էլեկտրամագնիսական ճառագայթում են, որոնք արտադրվում են ռադիոակտիվությամբ:

• Բերե°ք ռադիոակտիվ նյութերի օրինակներ

պրոմեթիում, պոլոնիում

• Քիմիական տարբեր տարրերի ատոմներն ինչո՞վ են տարբերվում միմյանցից։

Տարբեր տարրերի ատոմները միմյանցից տարբերվում են իրենց միջուկի լիցքով և այդ միջուկի շուրջը պտտվող Էլեկտրոնների թվով: 

• Իրենցից ի՞նչ են ներկայացնում դրական ու բացասական իոնները։

Դրական իոններ-ատոմները կարող են կորցնել մեկ կամ մի քանի էլեկտրոններ
Բացասական իոններ- ատոմին միանում է մեկ կամ մի քանի էլեկտրոն

• Ի՞նչ է էլեկտրական դաշտը։

Էլեկտրական դաշտը մատերիայի հատուկ տեսակ է, որը գոյություն ունի ցանկացած լիցքավորված մարմնի շուրջ:

• Ինչո՞վ է դաշտը տարբերվում նյութից։

Էլեկտրական դաշտի ուժագծերն այն ուղղորդված գծերն են, որոնք ցույց են տալիս դրական լիցքավորված մասնիկի վրա ազդող ուժի ուղղությունն այդ դաշտում:

• Թվարկե°ք էլեկտրական դաշտի հիմնական հատկությունները։

1,Լիցքավորված մարմնի էլեկտրական դաշտը որոշ ուժով ազդում է իր ազդեցության գոտում հայտնված ցանկացած այլ լիցքավորված մարմնի վրա:
2,Լիցքավորված մարմնի էլեկտրական դաշտը մարմնին մոտ տիրույթում ուժեղ է, իսկ նրանցից հեռանալիս թուլանում է: 

• Ինչպե՞ս է որոշվում էլեկտրական դաշտում շարժվող մասնիկի արագացումը։

a=F/m

• Ո՞ր դեպքում է էլեկտրական դաշտը մեծացնում մասնիկի արագությունը և ո՞ր դեպքում փոքրացնում այն։

Եթե մասնիկի լիցքը դրական է, ապա ուժագծերի ուղղությամբ շարժվելիս նրա արագությունը կաճի, հակառակ ուղղությամբ շարժվելիս՝ կնվազի:

• Չեզոք թղթի կտորներն ինչու՞ են ձգվում էլեկտրականացած մարմնի կողմից։

Ըստ էլեկտրական դաշտի 1 հատկության։